Vang jij een Amerikaanse dwergmeerval? Meld het!

De Amerikaanse dwergmeerval (in het Engels ‘bullhead’ genoemd) is een kleine meerval die zich steeds verder verspreidt in Nederland. Oorspronkelijk werd deze soort uit Noord-Amerika geïntroduceerd als consumptievis, maar inmiddels heeft hij zich hier gevestigd en dat is minder nieuws.

Door zijn sterke overlevingsvermogen en snelle voortplanting vormt de Amerikaanse dwergmeerval een bedreiging voor inheemse vissoorten. Omdat hij zich makkelijk aanpast aan verschillende leefomgevingen en extreme omstandigheden, kan hij ecosystemen verstoren en inheemse soorten verdringen.

Hoe herken je deze vis?

De Amerikaanse dwergmeerval blijft klein en wordt maximaal 22 cm lang. In Nederland komen twee soorten voor: de zwarte en de bruine dwergmeerval. De zwarte dwergmeerval heeft een zwart-wit gestreepte staart en minder kartels op de eerste borstvinstraal, terwijl de bruine dwergmeerval een egaal gekleurde staart heeft en iets grovere vinstralen.

De bruine en zwarte dwergmeerval komen al een tijd in Nederland voor, maar dat is niet de bedoeling. FOTO: Sportvisserij Nederland

Beide soorten hebben een afgeplatte kop met acht kenmerkende bekdraden, een kleine vetvin tussen de rugvin en de staart en giftige stekels in de rug- en borstvinnen. Deze stekels zijn ter verdediging en kunnen je gemeen steken als je de vis niet goed vastpakt. Door die stekels zijn ze ook lastig door te slikken voor roofvissen en daardoor hebben ze niet veel natuurlijke vijanden in Nederland.

Een steeds groter probleem

De Amerikaanse dwergmeerval wordt beschouwd als een invasieve exoot en staat sinds augustus 2022 op de Unielijst van schadelijke soorten. Dit betekent dat de soort niet meer verhandeld of gehouden mag worden in EU-lidstaten en dat alle aanwezige populaties opgespoord en beheerst moeten worden om verdere verspreiding te voorkomen. De dwergmeerval doet het heel goed in troebele, warme wateren met een slibbodem en kan zelfs overleven bij extreem lage zuurstofwaarden en hoge temperaturen tot 36°C.

De dwergmeerval is makkelijk te verwarren met de ‘normale’ meerval als ze klein zijn. Echter groeit onze meerval uit tot monsterlijk formaat! FOTO: Paul Breems

Dit maakt hem bijzonder succesvol in uiteenlopende wateromstandigheden en dit zorgt ervoor dat hij inheemse vissoorten verdringt door concurrentie om voedsel en leefruimte. In Frankrijk zijn dwergmeervallen al berucht onder karpervissers, waar ze in sommige wateren een ware plaag vormen. Ze eten massaal aas op en zorgen ervoor dat een visstek volledig wordt leeggegeten. Ook in Nederland duiken ze steeds vaker op, vooral in Noord-Brabant en Limburg, maar recente waarnemingen wijzen op een verdere verspreiding.

Wat kun jij doen?

Sportvisserij Nederland doet onderzoek naar de verspreiding van de Amerikaanse dwergmeerval en roept sportvissers op om waarnemingen door te geven. Als je een dwergmeerval vangt, is het belangrijk om de vangst goed te documenteren. Noteer de datum en plaats waar je hem hebt gevangen en maak duidelijke foto’s van de vis, waarbij vooral de vetvin en bekdraden goed zichtbaar zijn. Deze informatie kan worden doorgestuurd naar vangstenregistratie@sportvisserijnederland.nl.

Door vangsten te melden, help je mee om de verspreiding van deze invasieve soort beter in kaart te brengen. Hoe meer gegevens er verzameld worden, hoe beter we de impact van de dwergmeerval kunnen begrijpen en beheersen!